Wielu z moich klientów zadaje mi pytanie, czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych. W pytaniu tym nie ma niczego dziwnego, gdyż kwestie związane z dziedziczeniem są dość skomplikowane, zwłaszcza gdy dodatkowo pojawia się kwestia adopcji. Odpowiedź na to pytanie nie jest aż tak trudna, natomiast wymaga wyjaśnienia kilku kwestii. Dopiero wówczas będzie można mieć pełne rozeznanie w temacie czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych.
Czym właściwie jest adopcja – czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych?
Adopcja, a dokładnie posługując się językiem prawnym przysposobienie, to instytucja prawa rodzinnego i opiekuńczego, która polega na tym, że dziecko zostaje całkowicie oderwane od swojej rodziny biologicznej, a włączone w pełnym zakresie do nowej rodziny. Mowa tutaj jednak wyłącznie o przysposobieniu pełnym oraz całkowitym, które dodatkowo różnią się między sobą. Przysposobienie całkowite to najdalej idąca odmiana przysposobienia pełnego, które oprócz trwałości cechuje się dodatkowo tajemnicą. W przypadku przysposobienia całkowitego rodzice biologiczni dziecka muszą wyrazić blankietową zgodę przed sądem na dokonanie przysposobienia ich dziecka, bez wskazania osób, które mają je przysposobić. W efekcie przysposobienia całkowitego należy sporządzić nowy akt urodzenia dziecka, gdzie jako rodzie zostają wpisani przysposabiający. Z kolei przysposobienie pełne nie wymaga sporządzania nowego aktu urodzenia, ale jedynie dokonania stosownego wpisu w już istniejącym akcie. Dodatkowo przysposobienie pełne może zostać decyzją sądu rozwiązane, a skutkiem będzie powrót dziecka do biologicznej rodziny, o ile jest to możliwe.
Jakie są skutki przysposobienia?
Odpowiedź na pytanie, czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych związana jest ściśle ze skutkami, jakie niesie za sobą przysposobienie pełne oraz całkowite. Najważniejszym skutkiem jest stanie się pełnoprawnym członkiem nowej rodziny, ze wszystkimi tego skutkami. Więź rodzina nie powstaje więc wyłącznie między dzieckiem a przysposabiającymi je rodzicami, ale również w obrębie pozostałych relacji rodzinnych, a więc w stosunku do nowego rodzeństwa, dziadków, cioci, wujków i kuzynostwa. Dziecko przysposobione w sposób pełny lub całkowity otrzymuje również nazwisko swoich nowych rodziców. Z powstaniem omówionych wyżej więzi łączy się również rozciągnięcie wszelkich skutków z nich wynikających, również w sferze prawa spadkowego, a więc dziedziczenia.
Czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych?
Skutkiem powstania nowych więzi rodzinnych jest ustanie poprzednich więzi, które łączyły dziecko z rodzicami biologicznymi. Przysposobione dziecko zostaje włączone do kręgu spadkobierców po swoich nowych rodzicach, zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego. Jednocześnie ustanie poprzednich więzi skutkuje wykluczeniem adoptowanego dziecka z kręgu spadkobierców po poprzednich rodzicach. Wykluczenie to ma charakter absolutny, a więc przysposobione dziecko nie może również dziedziczyć po poprzednio posiadanym wujostwie lub po swoich poprzednich dziadkach. Czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych? Odpowiedź jest w tym momencie jednoznaczna i stanowczo brzmi: nie.
Co w przypadku przysposobienia niepełnego?
Przysposobienie niepełne to najsłabsza forma przysposobienia, w wyniku której więzi rodzinne powstają wyłącznie pomiędzy przysposabianym a przysposabiającymi, a więc między dzieckiem i nowymi rodzicami. W tym samym zakresie więzi ustają wyłącznie pomiędzy rodzicami biologicznymi i dzieckiem. Skutki przysposobienia niepełnego nie rozciągają się jednak na pozostałych krewnych, co oznacza, że dziecko nie zostaje całkowicie włączone w nową rodzinę ze wszystkimi tego skutkami. Pojawia się ponownie pytanie czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych w przypadku przysposobienia niepełnego? Nadal nie, natomiast ma uprawnienie do dziedziczenia po swoich krewnych, w stosunku do których poprzednie więzi nie ustały. Jednocześnie dziecko takie nie dziedziczy po swoich nowych krewnych, gdyż nie powstają między nimi więzy rodzinne.
Podsumowanie – czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych
Jak więc widać kwestia czy dziecko adoptowane dziedziczy po rodzicach biologicznych jest nieco bardziej skomplikowana i całkowite jej rozważenie wymaga określenia, w jaki sposób nastąpiła adopcja, a więc z jakim przysposobieniem mamy w danym przypadku do czynienia. Wszystkie jednak rodzaje przysposobienia wyłączają możliwość dziedziczenia po rodzicach biologicznych, co jednak nie dzieje się w przypadku dziedziczenia po krewnych. Ustalenie kręgu osób powołanych do dziedziczenia w każdym przypadku wymaga dokładnego zbadania występujących więzi. W razie pytań dotyczących kwestii przysposobienia w każdej postaci, czy to pełnego czy niepełnego, zapraszam do kontaktu z moją kancelarią. Jako praktykująca adwokat mam duże doświadczenie zarówno w sprawach związanych z przysposobieniem, jak i w sprawach dotyczących kwestii spadkowych. Wspólnie znajdziemy niezbędne rozwiązania każdego problemu.
Niniejszy wpis nie stanowi porady prawnej. Jeżeli potrzebujecie Państwo wsparcia prawnego –zapraszam do nawiązania kontaktu.