Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – kilka słów o bezzwłoczności wykonania kary

Zanim odpowiem na pytanie kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, to w pierwszym rzędzie przybliżę Państwu jedną z głównych zasad prawa karnego wykonawczego, a mianowicie zasadę bezzwłoczności wykonania kary.

Bezzwłoczność wykonania kary pozbawienia wolności jest zasadą prawa karnego wykonawczego, która stanowi, że skazany powinien zostać pozbawiony wolności niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego.

Zasada bezzwłoczności ma na celu zapewnienie, że skazany poniesie karę za popełnione przestępstwo. Jest to szczególnie ważne w przypadku przestępstw o charakterze kryminalnym, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego.

Gdyby nie ta zasada, to w zasadzie wszystkie inne cele prawa karnego nie byłyby spełnione. Państwo nie może pozwolić sobie na to, aby osoby, które popełniły przestępstwo i zostały prawomocnie za nie skazane, nie odbywały kary.

Ta zasada ma swoje wady i zalety. Z perspektywy osoby skazanej występują rzecz jasna same wady – chociażby w postaci utrudnienia w dostępie do pracy/nauki lub pogorszenia jego szeroko rozumianej sytuacji osobistej (np. skazany utrzymywał rodzinę na wolności, ale w obecnym stanie rzeczy nie będzie w stanie temu zadośćuczynić).

Niekiedy zdarza się jednak, że skazany musi zostać szybko pozbawiony wolności, bowiem na przykład stwarza zagrożenie dla społeczeństwa i tylko izolacja może uchronić inne osoby przed negatywnymi skutkami działalności skazanego.

Zasada bezzwłoczności nie ma jednak charakteru bezwzględnego. Ustawodawca przewiduje od niej wyjątki. Jednym z nich jest odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Czym jest zatem ta instytucja? Kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności? Czy Sąd w niektórych przypadkach będzie wręcz zobowiązany do odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności?

Czym jest instytucja odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności?

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności to instytucja, która pozwala na czasowe odroczenie wykonywania kary pozbawienia wolności. W tym czasie skazany będzie pozostawał nad wolności, ale może być poddany różnego rodzaju ograniczeniom.

Trudno się zatem dziwić,  iż pytanie kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jest tak często wyszukiwane przez Internautów. Przecież nikt nie chce udawać się do zakładu karnego. Strach przed odbywaniem kary może być duży i rzeczą naturalną jest poszukiwanie pomocy.

Instytucja odroczenia wykonywania kary pozbawienia wolności została uregulowana od art. 150 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego (dalej jako: „kkw”) do art. 151 § 5 kkw. W dalszej części rzeczonego aktu prawnego znajdują się przepisy regulujące inną instytucję, a mianowicie przerwę w wykonywaniu kary pozbawienia wolności.

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – jak sama nazwa wskazuje – musi być złożony przed rozpoczęciem wykonywania kary. Jeżeli skazany już znajduje się w zakładzie karnym, to nie będzie mógł go złożyć. Wówczas pozostaną inne instytucje, które pozwalają na skrócenie kary – na przykład warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary lub chociażby przerwa w wykonywaniu kary (ona nie powoduje skrócenia kary, ale z oczywistych względów może być korzystna dla skazanego).

Wniosek należy złożyć do Sądu, który wydał wyrok skazujący na karę pozbawienia wolności. Wniosek musi zostać opłacony i należycie uzasadniony. W przeciwnym razie Sąd nie przychyli się do argumentacji skazanego.

Jeżeli skazany złoży wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności przebywając jeszcze na wolności, a przed rozpoznaniem wniosku zostanie przyjęty do zakładu karnego, to wówczas taki wniosek powinien być rozpatrywany jak wniosek o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary.

Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może mieć charakter obligatoryjny lub fakultatywny. W tym pierwszym przypadku Sąd – wobec stwierdzenia istnienia odpowiednich przesłanek – będzie musiał odroczyć wykonanie kary, a w tym drugim przypadku to od jego uznania będzie zależało, czy przychyli się do wniosku skazanego (nawet jeżeli przesłanki będą spełnione). To kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jest powiązane z tymi przesłankami.

Jeżeli nie czujecie się Państwo na siłach, aby przeanalizować te przesłanki i przygotować wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – zapraszam do nawiązania kontaktu. W ramach wykonywanej praktyki adwokackiej specjalizuję się w prowadzeniu spraw karnych – również na etapie wykonywania kary. Przeanalizuję Państwa sytuację i zaproponuję optymalne działania.

Odroczenie obligatoryjne

W niektórych sytuacjach Sąd będzie musiał przychylić się do wniosku skazanego o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Powyższe oznacza, że samo spełnienie przesłanek wskazanych w kkw będzie dla Sądu wiążące.

Zgodnie z art. 150 §1 kkw wykonanie kary pozbawienia wolności w wypadku choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary sąd odracza do czasu ustania przeszkody.

No dobrze, ale co należy rozumieć pod tym pojęciem? Czy w okolicznościach mojej sprawy występują takie przesłanki?

W art. 150 § 2 Ustawodawca wytłumaczył, że za ciężką chorobę uznaje się taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo.

O jakie choroby może chodzić? Odwołajmy się zatem do dorobku orzecznictwa w tym zakresie.

Po pierwsze wskazać należy, że nie każda choroba psychiczna będzie uzasadniała odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Jak wskazał bowiem Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 9 czerwca 1999 roku (II AKz 304/99) – choroba psychiczna będąca podstawą obligatoryjnego wykonania kary pozbawienia wolności musi być ciężką chorobą.

W takim postępowaniu należy przeprowadzić dowód z opinii biegłych lekarzy, którzy powinni ustalić, czy skazany w rzeczywistości cierpi na chorobę psychiczną. Jeżeli tak, to następnie trzeba rozważyć, czy w warunkach więziennej służby zdrowia istnieją odpowiednie możliwości leczenia. Jeżeli nie, to Sąd powinien odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności do czasu ustania przeszkody (np. częściowego wyleczenia skazanego).

Podobnie należy rozumować w przypadku pozostałych chorób. Należy ocenić, czy w istocie one występują, a następnie czy mogą być leczone w zakładzie karnym. Jeżeli choroba jest na tyle ciężka, że leczenie w zakładzie karnym nie może zostać zapewnione – Sąd musi odroczyć wykonanie kary.

Ustawodawca nie określił na jak długo może zostać odroczona kara. Czas odroczenia powinien trwać do momentu ustania przeszkody uzasadniającej wydanie takiego orzeczenia. Jeżeli jednak choroba będzie mieć charakter długotrwały (a tak zwykle jest), to w istocie jest to przeszkoda uniemożliwiająca prowadzenie postępowania wykonawczego i jako taka stanowi podstawę do zawieszenia postępowania – na podstawie art. 15 § 2 kkw.

Pytanie kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jest zatem zasadne, ale powinno zostać uzupełnione o to jak złożyć taki wniosek – a może bardziej właściwie – jak właściwie go uzasadnić.

Przede wszystkim powinniście Państwo powołać się na chorobę skazanego – przedkładając niezbędną dokumentację medyczną. Sąd najpewniej przeprowadzi dowód z opinii biegłych lekarzy – niemniej taka dokumentacja może stanowić solidną podstawę do dalszych rozważań.

Uzasadnienie powinno być możliwie krótkie i logiczne – pozostające w związku z przesłankami. Pustosłowie nie jest wskazane.

Odroczenie fakultatywne

W tym przypadku decyzja o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności zostanie pozostawiona uznaniu sędziowskiemu. Sąd będzie mógł – wobec spełnienia określonych przesłanek – podjąć taką decyzję, ale nie będzie do tego zobowiązany!

Zgodnie z art. 151 § 1 kkw Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka.

Stosownie natomiast do art. 151 § 2 kkw Sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów; odroczenia nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym określonym w art. 64 § 1 lub 2 lub w art. 65 Kodeksu karnego, a także skazanym za przestępstwa określone w art. 197–203 Kodeksu karnego popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.

Odroczenie może być udzielone kilkakrotnie, jednak łączny okres odroczenia nie może przekroczyć okresów wskazanych w § 1; okres odroczenia biegnie od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie.

Odraczając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może zobowiązać skazanego do podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej, zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu lub poddania się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji, oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych.

Podsumowanie – kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Kiedy złożyć wniosek o odroczenie wykonywania kary? Przede wszystkim czas ma tutaj kluczowe znaczenie. Skazany powinien złożyć wniosek o odroczenie wykonywania kary jeszcze wówczas, gdy nie rozpoczął jej wykonywania. W przeciwnym razie taki wniosek zostanie potraktowany jak wniosek o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary. Wniosek należy złożyć do Sądu, który wydał wyrok wobec skazanego. Wniosek powinien zostać nadto opłacony i należycie uzasadniony. Jeżeli potrzebujecie Państwo pomocy prawnej w takiej sprawie – zapraszam do nawiązania kontaktu. Przeanalizuję Państwa sytuację i zajmę się wszystkimi formalnościami.

Niniejszy wpis nie stanowi porady prawnej. Jeżeli potrzebujecie Państwo wsparcia prawnego –zapraszam do nawiązania kontaktu.